Δεν είναι σπάνιες οι ιστορίες που μοιράζονται εκπαιδευτικοί, παιδιά και γονείς. Παιδιά που δεν μπορούν να συμμετέχουν σε σχολικές εκδρομές επειδή οι γονείς τους δεν μπορούν να πληρώσουν την συμμετοχή τους, παιδιά που δεν έχουν χρήματα ή κολατσιό για την μέρα τους στο σχολείο. Σε ακραίες αλλά όχι σπάνιες περιπτώσεις, παιδιά που λιποθυμούν από την πείνα κατά τη διάρκεια της σχολικής μέρας.
Στην απουσία της πολιτικής ευθύνης και των μέτρων από την πολιτεία, οι γονείς και το εκπαιδευτικό προσωπικό τις περισσότερες φορές συνασπίζονται στην προσπάθεια τους να αντιμετωπίσουν και να βελτιώσουν την κατάσταση στις σχολικές μονάδες τους. Δημιουργούν ταμεία, τυπικά ή άτυπα, υποστήριξης των παιδιών που οι οικογένειες τους βιώνουν οικονομικά προβλήματα. Τα ταμεία αυτά στην πλειοψηφία τους βοηθούν τα παιδιά του σχολείου που έχουν ανάγκη, ανώνυμα.
Γιατί όμως πρέπει να στηρίζονται τα παιδιά σε πρωτοβουλίες των ενηλίκων; Γιατί δεν έχει λάβει η μέτρα η πολιτεία για την προστασία των μαθητών;
Η εκπαιδευτική ανισότητα είναι μια πτυχή, μια μερική διάσταση της μεγαλύτερης παθογένειας της υπάρχουσας κοινωνικής ανισότητας. Ουσιαστικά, η εκπαιδευτική ανισότητα βασίζεται στην κοινωνική ανισότητα. Όταν τα εκπαιδευτικά συστήματα λειτουργούν με βάση την υπάρχουσα κοινωνική ανισότητα, την αναπαράγουν και την ενισχύουν, δημιουργώντας έτσι έναν φαύλο κύκλο.
Τα παιδιά εισέρχονται στο χώρο του σχολείου επιφορτισμένα, με το λεγόμενο σύμφωνα με τον Bourdieu μορφωτικό κεφάλαιο της οικογένειας τους. Όπου μορφωτικό κεφάλαιο, αναφέρουμε την διαφοροποίηση που υπάρχει ανάμεσα σε οικογένειες διαφορετικών οικονομικό κοινωνικών στρωμάτων, για παράδειγμα οι οικογένειες «ανώτερων» στρωμάτων είναι πολύ πιο πιθανόν να «κληροδοτούν» στα παιδιά τους μορφωτικά προνόμια, όπως είναι η εύκολη πρόσβαση στη λογοτεχνία, την τέχνη και κυρίως πιο εύκολη πρόσβαση στο Πανεπιστήμιο.
Μάλιστα η UNESCO δηλώνει ότι ως δικαίωμα ενδυνάμωσης, η εκπαίδευση είναι το πρωταρχικό όχημα μέσω του οποίου τα οικονομικά και κοινωνικά περιθωριοποιημένα άτομα μπορούν να βγουν από τη φτώχεια και να αποκτήσουν τα μέσα για να συμμετέχουν πλήρως στις κοινότητές τους
Το δικαίωμα στην εκπαίδευση είναι βαθιά ριζωμένο στις κοινωνικές ανισότητες, απαιτεί κρατικές, πολιτικές και οικονομικές απαιτήσεις για να είναι υπαρκτό για όλα τα παιδιά. Οι απαιτήσεις όμως αυτές, κρίνοντας εκ του αποτελέσματος και γεγονότων όπως αυτά αναφέρθηκαν παραπάνω, δεν αποτελεί οικονομικό πολιτική προτεραιότητα αντίστοιχη με τις ανάγκες που υφίστανται.
Ποια είναι τα μέτρα που θα μπορούσαν να ενσωματωθούν όμως άμεσα στα σχολεία;
Αν και μια ριζική αλλαγή στην δομή του σχολείου έτσι ώστε να καταπολεμηθούν οι κοινωνικό-οικονομικές ανισότητες στο χώρο του σχολείου είναι μια δύσκολη, επίπονη και μακροχρόνια διαδικασία όμως υπάρχουν κάποια, πιο εύκολα υλοποιήσιμα μέτρα τα οποία θα μπορούσαν να ενσωματωθούν στα σχολεία.
Κάποια από αυτά τα μέτρα είναι:
Δημιουργία ειδικού προϋπολογισμού για την οικονομική υποστήριξη των εκπαιδευτικών εκδρομών.
Δημιουργία συνεργασίας με τα κυλικεία των σχολείων για δωρεάν παροχή ενός μικρού, υγιεινού σνακ σε όλους τους μαθητές του σχολείου.
Αναβάθμιση και περαιτέρω υποστήριξη του ολοήμερου προγράμματος του σχολείου.
Περαιτέρω υποστήριξη των προγραμμάτων ψυχολογικής υποστήριξης μέσω των Εκπαιδευτικών ψυχολόγων των σχολείων.
Comments